ĐINH BỘ LĨNH (924, Hoa Lư - 979, Hoa Lư, 55 makahiki)

Hits: 484

     ĐINH BỘ LĨNH (924-979) (r. 968-979), inoa inoa Hoinh Hoàn (丁 桓 1), ʻo ia ka mua Emepela Vietnamese mamuli o ka hoʻokuʻu ʻia o ka ʻāina mai ka noho aliʻi o ka ʻO ka moʻokūʻauhau Han Hema Pake, a me ka mea hoʻokumu o ka wā pōkole ʻĀina Aliʻi Đinh a kahi mea koʻikoʻi i ka hoʻokumu ʻana o ʻO ke kūʻokoʻa o Vietnam a me ka lokahi politika i ka 10 mau kenekulia. Hoʻohui ʻo ia Vietnam e ka lanakila ʻana he ʻumikumamālua mau mea kaua kipi a lilo i ka mōʻī mua o Vietnam. I kona piʻi ʻana i luna, ua kapa hou ʻo ia i ka inoa o ka ʻāina I Cồ Việt. ʻO ĐINH BỘ LĨNH kekahi i kapa ʻia Đinh Tiên Hoàng (丁 先 皇; maoli “ʻO ,inh, ka mōʻī i hala").

ʻO ke ola a me ka ʻoihana

INH BỘ LĨNH was born in 924 in Lihue, Hawaiʻi, KOH Hoa Lư (ma ka hema o ka Wahine Delta Delta, i ka mea i kēia lā Ninh Bīnh Panalāʻau). Ke ulu nei i kahi kauhale kūloko i ka wā o ka wāwahi ʻia ʻana o ka ʻO ka wā aliʻi Tang Kina ua hoʻomalu ʻia Vietnam no nā kenekulia,           ĐUa lilo ʻo INH BỘ LĨNH i alakaʻi koa koa kūloko i ka wā ʻōpio. Mai kēia wā kūpikipiki, ka kūʻokoʻa kūʻokoʻa Vietnamese kūʻokoʻa i puka mai i ka wā a ka luna koa Ngo Quyen ua eo ka Nā pūʻali koa o Hema Hema i ka Kaua Mua o ka ʻO B Riverch Đằng muliwai i ka 938. Eia nō naʻe, ka ʻÔiwi Ngô ua nāwaliwali a hiki ʻole ke hoʻohui pono Vietnam. Kū i mua me ka anarchy kūloko i hana ʻia e ka hoʻokūkū o ʻumikūmālua mau warlords feudal no ka hoʻomalu ʻana i ka ʻāina, a ʻo ka hoʻoweliweli kūwaho hoʻi i hōʻike ʻia e Han Hema, ka mea i manaʻo iā ia iho me ka hoʻoilina o ka aupuni kahiko o Nan Yue ʻaʻole i puni wale kēlā ma Kina aka o ka ʻĀina ʻo Bac Bo of Vietnam ʻākau, Ua ʻimi ʻo ĐINH BỘ LĨNH i kahi hoʻolālā e hoʻohui politika ai i ka Wiekanama. I ka make ʻana o ka mea hope loa Ngô aliʻi i 965, ua hopu ʻo ia i ka mana a hoʻokumu i aupuni hou ke kapikala o ia i loko o kona home apana o Hoa Lư. E hoʻokumu i kona kū i ke kānāwai pili i ka moʻokūʻauhau ma mua, ua male ʻo ia i ka wahine o ka ʻOhana Ngô.2

        II nā makahiki mua o kona noho aliʻi ʻana, ua akahele loa ʻo ĐINH BỘ LĨNH e hōʻalo i ka antagonizing Han Hema. Ma 968, eia naʻe, ua lawe ʻo ia i ke ala hoʻonāukiuki o ke ʻae ʻana i ke poʻo o Emperor (Hoʻō Đế) a laila e hoʻolaha ana i kona kūʻokoʻa mai Luna hoʻomalu Kina. Ua hoʻokumu ʻo ia i ka ʻĀina Aliʻi Đinh a kāhea i kona aupuni I Cồ Việt. Ua loli kāna nānā ʻana, akā, i ka wā o ka mea mana Ke Aliʻi Mele hoʻohui ʻia Han Hema i 971. I ka 972, ingrINH BỘ LĨNH ingratiated iā ia iho me ka Mele ma ka hoʻouna ʻana i kahi mikiona hoʻokupu e hōʻike i kona pono i ka Emepera Kina. ʻO Emperor Taizu o Song a laila ʻike ʻia ka Pule ʻo Viet as Giao Chỉ Quận Vương (Ke Aliʻi o Giao Chi), kahi poʻo inoa i hōʻike i kahi pilina pili i ka vassalage i ka waiho ʻana i ka emepela. Maopopo nō o Pūʻali koa o Song ikaika, a ʻeleu hoʻi e kiaʻi i ke kūʻokoʻa o kona ʻāina, ua loaʻa iā ĐINH BỘ LĨNH kahi ʻaelike kūʻē ʻole i pānaʻi no nā hoʻokupu i uku ʻia i ʻAha Kina i kēlā me kēia makahiki ʻekolu.

Nā pilina ʻē

      In hoʻohui i ka mālama ʻana i nā pilina me China, ĐINH BỘ LĨNH hōʻano hou i ka hoʻokele a me nā pūʻali koa o Vietnam i mea e hoʻoikaika ai i nā kumu o ka mokuʻāina hou. Ua hoʻokumu ʻo ia i hale aliʻi a me kahi hierarchy o nā kauā kīwila a me ka pūʻali koa. Hoʻokumu pū ʻo ĐINH BỘ LĨNH i kahi ʻōnaehana koʻikoʻi koʻikoʻi kahi e hoʻopaʻi ʻia ai ka kipi ma ke kuke ʻia ʻana i loko o ka ipu o ka baila i hoʻolapalapa ʻia a i ʻole ka hānai ʻia ʻana i kahi Tiga, i mea e pale ai i ka poʻe a pau i hoʻoweliweli i ke kauoha hou o ke aupuni.

Pepehi kanaka o Đinh Bộ Lĩnh

       Hʻaiʻē, Ke aupuni o Đinh Bộ Lĩnh ʻaʻole lōʻihi. I ka makahiki 979, ua hoʻomalu ʻia kahi luna o ka hale aliʻi e ka moemoeā, lāua ʻelua Đinh Bộ Lĩnh a me kāna keiki hiapo Đinh Liễn ʻoiai lākou e hiamoe ana i ka pā o ka hale aliʻi. Ua hopu koke ʻia ka mea pepehi kanaka a hoʻokō ʻia e ka lehulehu Nguyễn Bặc. Ua pani ʻia ʻo BỘ LĨNH e kāna keiki kāne ʻeono makahiki i koe ʻO Dinh Phe De.

        The ʻO ka moʻokūʻauhau mele makemake e lawe pono i ke kūlana huikau i I Cồ Việt i mea e kūkulu hou ai Mālama Kina luna o ka ʻāina, a hoʻouna i kahi pūʻali koa e hoʻouka Vietnam. I kēia pilikia, ʻo LÊ HOÀN, ka luna koa o Pūʻali koa Đinh Bộ Lĩnh, komo i loko o ka mana uila, kāpae aku i ka emperor keiki, hoʻopau i kona mau hoa paio ma ke aloaliʻi, a komo i nā pilina kolohe me ka ʻO Emperor Dowager Dương Vân Nga. L defeated HOÀN ua eo ka Hoʻokomo mele, hoʻolaha ʻo ia iho Emperor, a hoʻokumu i ka Lā Aliʻi ʻĀina Lē. Ua hoʻomau ʻo ia i ke kāhea ʻana i ka ʻāina “I Cồ Việt. "

E hoʻomaopopo '

  1.  TRẦN TRỌNG KIM ʻōlelo i loko Việt Nam sử lược: "Có sách chép rằng Đinh Tiên-hoàng tên là Hoàn , chứ không phải là Bộ Lĩnh. Bộ Lĩnh là một tước quan của Trần Lãm phong cho Đinh Hoàn. Nhưng xét trong ”Khâm-định Việt-sử” và các sách khác thì thấy chép Đinh bộ Lĩnh chứ không thấy Đinh Hoàn. Vậy nay cứ theo sách Khâm-định mà chép"(Wahi a kekahi mau puke, ʻo ka inoa kumu o Đinh Bộ Lĩnh 桓.))
  2. HỮU NGỌC. E holoholo ana ma o ka moʻomeheu Vietnamese 2004 - ʻAoʻao 393: "Nguyễn Bặc ... a me nā poʻe mokuʻāina i kōkua iā Đinh Bộ Lĩnh e hoʻopau i ka manawa o ka anarchy o nā Aliʻi Kaua he ʻumikūmālua ma mua o ka Dynasty hinh. "
  3. ʻO ka ʻatikala e pili ana Đinh Bộ Lĩnh on Kahunahele.free.fr

noka :
Ources Nā Kumuwaiwai:  wikipedia.com.
ʻO ke poʻo poʻo, nā kūmole, nā hua nui, wiwo ʻole, nā leka uila, nā kiʻi sepia i hoʻonohonoho ʻia e Ban Tu Thư - ma kahi o ka mea

BAN TU THƯ
6 / 2021

(Nānā 2,126 manawa, 2 kipa i keia la)