GIA ĐINH - Cochinchina

Hits: 523

MARCEL BERNANOISE¹

I. Hoikehonua Kino

o Kaipo

     ʻO ka mokuʻāina o ʻO Giadinh [Gia Định] aia ma ka hikina o Cochin-China a e pālahalaha ana ma ka muliwai Saigon [Sài Gòn] no ka lōʻihi loa o 100 mile, mai ke palena o ka mokuna o ʻO Tayninh [Tây Ninh] a i ka mokua o Ganh Rai, ma ka Hema. Nā kūlanakauhale o Saigon [Sài Gòn] a Cho Lon [Chợ Lớn] ka mea lilo i ka ʻāina o ka ʻO Giadinh [Gia Định], ua hoʻokaʻawale ʻia mai ia mea mai ko lākou lilo ʻana i Kupa. ʻOi aku ka nui o nā wahi kīhāpana ma mua o 180.000 hekahi.

    ʻO nā kalana e pili ana i ʻO Giadinh [Gia Định] ka: i ka akau, ka aina o Kauwauna [Thủ Đầu Một], ma ka hikina, na aina o Bienhoa [Biên Hoà] a ʻO Baria [Bà Rịa]; ma ka hema a ma ke komohana, na aina a o ʻO Gocong [ʻO Gô Công], Cho Lon [Chợ Lớn] a ʻO Tayninh [Tây Ninh].

II. Hoikehonua Paʻa

    Ma ke poʻo o ka'āina (e like me nā mokuʻāina ʻē aʻe o Cochin-Kina) aia ka luna o ka mokuʻāina, i kōkua ʻia e kekahi ʻauhau luna-ʻauhau, nāna e hoʻokaʻawale iā ia inā pono, ma lalo o ka mana hoʻomalu o ke Kiaʻāina o ke Koko. Ua kokuaia ke alii o ka aina me ko ka aha kūkākūkā kūkā, i kapa ʻia ʻo ka ʻaha kūkā o ke kōlele, a ma lalo o nā kauoha koke a ka luna hoʻomalu, ʻo nā ʻauhau hoʻomalu, nā luna a me nā kuhina nui o nā ʻāpono, a me nā Kuhina o nā apana. ʻO ka mokuʻāina o ʻO Giadinh [Gia Định] nā kiko he 4ʻO Govap [Gò Vấp], Thuduc [Thủ Đức], Hocmon [Hốc Môn], Nhabe [Nhà Bè]), 17 mau cantons a me 166 mau moku.

III. Hoohanauna waiwai

HOʻOHOLO

    Ke panalā o ʻO Giadinh [Gia Định] ka mahele i ʻelua paepae ʻokoʻa. a) Aia nā ʻāpana ʻāina haʻahaʻa i ka ʻaoʻao o ka ʻāpana o ka muliwai Saigon, kahi e kaʻi ana mai Saigon [Sài Gòn] i ke kai. b) Na apana one kamaʻilio kiʻekiʻe e hele mai Saigon [Sài Gòn] na palena o na panawai o ʻO Tayninh [Tây Ninh] a Bienhoa [Biên Hoà]. ^ E Ha yM. Hoʻokaʻahele kēia mau ʻāpana ʻelua i ʻelua mau māla ʻāina i like me kā lākou huahana. ʻO nā mākeke kahaha haʻalaha he mau mea ulu nui. Akā i kahe nā kai kokoke i ke kai me nā wai pohō a uhi ʻia i nā kumu paludal; nui ʻōpiopio. Kūʻai liʻiliʻi nā wahi kiʻekiʻe o nā ʻāina kiʻekiʻe, ke ʻae ʻole i ka ʻāina ma ʻO Cau An Ha [ʻO Cầu An Hạ]. Puni nā kūlanakauhale nui o ʻO Giadinh [Gia Định], Kuahiwa [ʻO Gō Vấp], ʻO Thuduc [Thủ Đức] a ʻO Hocmon [Hốc Môn], ua hoʻokaʻawale nui ʻia ka ʻāina i wahi liʻiliʻi, a ua loaʻa iā ia ka waiwai nui. ʻO ke kanu nui i ka laiki, ke kō a me ka maiʻa. Ke emi nei ke kanu ʻana i ka māla i kēlā me kēia makahiki, e ʻae ana i ke kanu hou ʻana o ka pauku kōkō a me ka uahi. I waena o ka ulu ʻana o ka mālama ʻana i ka māla lawaiʻa, nā huahana e maʻalahi ke waiho ʻia i nā mākeke o nā Saigon [Sài Gòn] a Cho Lon [Chợ Lớn], nā huaʻai i nā lau, nā iʻa, ka betel-nut, ka pāpaʻa, ka ʻāpala, ka koko, ka pepalaholio) kanu.

KAHIKAI

    ʻO ia ka mea i hōʻike ʻia e nā mīkini me nā mīkini decortication he nui, a me nā loiloi gula, nā mākaʻi, nā mea hana a me nā mea hao. Aia kekahi, kahiʻoi aku ka granite a me ka laterite, nā pepa pepa, a me ka distillery nui ma ʻO Thuduc [Thủ Đức], a ma ka lawaia lawaiʻa ma kahakai.

KĀNANOLA ME KE KAI

    ʻO ka mokuʻāina o ʻO Giadinh [Gia Định] He mea nui e hana ai nā alanui, he iwakālua ma luna o 500 km. o nā alanui i hoʻopaʻa ʻia, a ma luna o 1200km. nā alanui kai kūloko a i ʻole nā ​​papa hana i hoʻopaʻa ʻia ʻole ʻia. Ke kaʻa ʻia nei ka ʻāina i kahi ala kaʻa mai Saigon [Sài Gòn] ka Nhatrang [Nha Trang] (Annam [An Nam]), e kekahi wahi uila uila mai Saigon [Sài Gòn] a hiki i Govap, a he alanui ʻauʻau kai mai Govap a i Hocmon, a mai Kuahiwa [ʻO Gō Vấp] ka ʻO Laithieu [Lai Kieu] (Kauaukaha [Thủ Dầu Một]). He nui nō hoʻi nā lawelawe ʻoihana kaʻa me ka ʻāina. Eia kekahi, ʻo ka halihali ʻana i ka wai e hōʻoia ʻia e ka ʻoihana "Messageries Fluviales" ʻo Cochin-China, ma waena o Saigon [Sài Gòn], Cape St Jacques a ʻO Baria [Bà Rịa], kāhea aku Na Kauē [He Mona] a ʻO Cangio [ʻO Cần Giờ].

NA NUI

    ʻAʻohe mea hoihoi kūikawā e haʻi ʻia ma kēia kumuhana. He mea moni wale kekahi o nā mōʻaukala i kipa ʻia: 1) Ua kūkulu ʻia ka hoʻomanaʻo hoʻomanaʻo ʻana o Farani ma Chi Hoa [ʻO Chí Hoà], i ka hoomanao ana i ke kaua o kela inoa. 2) ʻO ka hale kupapaʻu o subeniente Lareniere o ka mokulele Farani, i kau kokoke ma ka ʻO Tayninh [Tây Ninh] alahele. 3) Ka hale kupapaʻu o ka Episimaka o Adran, i kūkulu ʻia e ka emepera Gia Long [Gia Long], ma ke ʻano o ka hōʻike hoʻomaikaʻi aloha iā Monseigneur Pigneau de Bahaine. 4) Ka ʻaumaka a me nā lua o ka Le Van Duyet [ʻO Lê Văn Duyệt], ka mea i kapa ʻia ka Nui Eunuch, ka Mākaʻikaʻi o ka emepera a me kahi Kiaʻāina Annamite mua o Cochin-China (imua o ke kaona alii o Giadinh [Gia Định]). 5) Ka hale kupapaʻu o ʻO Le Van Phong [Lê Văn Phong], hoahanau o Le Van Duyet [ʻO Lê Văn Duyệt] (ma ka kainga o Tan Son Nhut [Tân Sơn Nhứt]). 6) Ka hale lua o Vo Tanh [Võ Tánh], he Koa no hoi o Gia Long [Gia Long] (ma ka hale o Phu Nhuan [Phú Nhuận]). 7) The grave of Vo Di Nguy [Võ Di Nguy], hoahele i na lima o Gia Long [Gia Long] (ma ke kauhale o Phu Nhuan [Phu Nhuận]).

VI. mō'aukala

    ʻO Giadinh [Gia Định] ʻO ia ka inoa i hāʻawi mua ai i ka Annamites i kēlā ʻaoʻao o ka ʻāina ma o ka muliwai Saigon [Sài Gòn] e kahe ana. Ma hope mai, noho aliʻi ʻo ka mōʻī Gia Long [Gia Longua hāʻawi hāʻawi ʻo ia i ia inoa i ka palena holoʻokoʻa ma waena o nā muliwai Saigon a me Mekong, a ʻo ia hoʻi ʻo Saigon ke kūlanakauhale nui. Kona hope, ʻO Minh Mang [ʻO Minh Mạng], i ka hoʻonohonoho ʻana i lalo o Cochin-China, hāʻawi i ka inoa like i ka mokuʻāina e pili ana i loko o ia mea i nā panalāʻau o kēia manawa ʻO Tayninh [Tây Ninh], Cho Lon [Chợ Lớn], ʻO Gocong [ʻO Gô Công], a he hapa o ka panawai o ʻO Tanana [ʻAn An]. Ua mālama ko kēia ʻāina i kona inoa i nā makahiki mua o ka noho ʻana o ko Farani, akā mai ka makahiki 1871, ua pili ʻia i nā ʻano hoʻololi ʻē aʻe. Hoʻemi ʻia i ka nui o kēia manawa, ua kapa ʻia ke aupuni ma ka inoa ʻo ke kūlanakauhale kiʻekiʻe: Superintendance of Saigon [Sài Gòn], a apana o Saigon [Sài Gòn]. I ka makahiki 1874 ua hoʻoneʻe ʻia nā poʻo poʻo o ka moku i Binh Hoa Xa [Bình Hoà Xá], he kauā ma nā kahakai, ma ka ʻaoʻao hema o ka muliwai 'Avalanche "a kū i kēia manawa ke kūlanakauhale nui o ke panalāʻau. Ma hope aku, mai ka makahiki 1889, ua hoʻololi ʻia ka hoʻolālā ʻana o ka moku i kēlā ʻāina. Inā ʻaʻole e hoʻopiʻi i nā ʻōlelo kikoʻī ma mua o ka noho ʻana o ka kolone e ka Farani, hiki i ia mea ke haʻi ʻia nei ka mōʻaukala o ka ʻāina o ka ʻO Giadinh [Gia Định] pili pū me ka mōʻaukala o Cochin-China. Ua wehewehe ʻia kēia kūlana e kona kūlana georgraphical ma ka ʻāina o ka muliwai Saigon [Sài Gòn].

BAN TU THƯ
12 / 2019

KA MANAʻO:
1: ʻO Marcel Georges Bernanoise (1884-1952) - Ua hānau ʻia ʻo Painter ma Valenciennes - ka ʻaoʻao ʻākau o Palani. Hōʻuluʻulu o ke ola a me kāu ʻoihana:
+ 1905-1920: Ke hana nei ma Indochina a ka luna ʻĀina i ke Kiaʻāina o Indochina;
+ 1910: Kumu ma Kula Hikina Loa o Palani;
+ 1913: Ka papa noi i nā ʻano kanaka maoli a me ka paʻi ʻana i ka nui o nā ʻatikala kākau ʻōlelo;
+ 1920: Ua hoʻi ʻo ia i Palani a hoʻonohonoho i nā hōʻikeʻike kiʻi ma Nancy (1928), Paris (1929) - nā kiʻi pena ʻāina e pili ana iā Lorraine, Pyrenees, Paris, Midi, Villefranche-sur-mer, Saint-Tropez, Ytalia, a me kekahi mau mea hoʻomanaʻo. mai ka Hikina Loa mai;
+ 1922: Ke paʻi nei i nā puke e pili ana i nā hana hoʻonaninani ma Tonkin, Indochina;
+ 1925: Lanakila i kahi makana nui ma ka Hōʻikeʻike Kolona ma Marseille, a hana pū me ka mea hoʻolālā o Pavillon de lʻIndochine e hana i kahi o nā mea i loko;
+ 1952: Hōʻailona i ka makahiki 68 a waiho i kahi nui o nā paʻi a me nā kiʻi;
+ 2017: Hoʻokomo ʻia kāna hale kiʻi kiʻi i kāna wā mamo.

E hoʻomaopopo ':
◊ puke “KAHIKI LA”- Marcel Bernanoise - Hong Duc [Hồng Đức] Mea hoʻolaha, Hanoi, 2018.
'  wikipedia.org
◊ Nānā i nā hua ʻōlelo Vietnamese i hoʻopuni ʻia ma loko o nā māmele hōʻailona - hoʻonohonoho ʻia e Ban Tu Thu.

NĀ MANAʻO:
'  CHOLON - La Cochinchine - Mahele 1
'  CHOLON - La Cochinchine - Mahele 2
'  SAIGON - La Cochinchine
'  BIEN HOA - La Cochinchine
'  THU DAU MOT - La Cochinchine
'  COCHINCHINA